Lufta jo shumë e njohur Anglo-Zanzibar e vitit 1896 konsiderohet përgjithësisht si lufta më e shkurtër në histori, që zgjat në total vetëm 38 minuta.

Historia fillon me nënshkrimin e traktatit Heligoland-Zanzibar midis Britanisë dhe Gjermanisë në 1890. Ky traktat në mënyrë efektive krijoi sfera të ndikimit midis fuqive perandorake në Afrikën Lindore.

Me këtë ndikim të ri të gjetur, Britania e shpalli Zanzibar një protektorat të Perandorisë Britanike dhe u zhvendos për të instaluar Sultanin e vet ‘kukull’ për t’u kujdesur për rajonin. Hamad bin Thuëaini, i cili kishte qenë mbështetës i britanikëve në zonë, iu dha pozita në vitin 1893.

Hamadi vendosi mbi këtë protektorat relativisht paqësor për pak më shumë se 3 vjet derisa, më 25 gusht 1896, ai vdiq papritur në pallatin e tij. Megjithëse, ende nuk dihen shkaqet e vdekjes së tij, besohet se kushëriri i tij, Khalid bin Barghash e kishte helmuar.

Është e panevojshme të thuhet se diplomatët vendorë britanikë nuk ishin aspak të kënaqur me këtë kthesë të ngjarjeve, dhe shefi diplomat në zonë, Basil Cave, shpejt deklaroi se Khalidi duhej të qëndronte poshtë. Khalidi i shpërfilli këto paralajmërime dhe në vend që të fillonte mbledhjen e forcave të tij rreth Pallatit.

Këto forca ishin çuditërisht të armatosura mirëpo megjithatë vlen të përmendet se mjaft armë dhe topa ishin dhurata diplomatike. Deri në fund të 25 gushtit, Khalidi e kishte pallatin e tij të siguruar me pothuajse tre mijë burra, disa armë të artilerisë dhe madje edhe një Royal Yacht të armatosur modest në port aty pranë.

Ultimatumi përfundimtar i Khalidit është lëshuar më 26 gusht, duke kërkuar që ai të largohet nga pallati deri të nesërmen në orën 9:00. Atë natë, Cave gjithashtu kërkoi që të gjitha anijet jo-ushtarake të largohen nga porti në përgatitje për luftë.

Në orën 8 të mëngjesit, vetëm një orë përpara skadimit të ultimatumit, Khalidi dërgoi një përgjigje në Cave ku thuhej:

“Nuk kemi ndërmend të heqim flamurin tonë dhe nuk besojmë se do të hapni zjarr mbi ne”.

Kjo ishte hera e fundit që Cave dëgjoi nga Khalidi dhe pas disa granatimeve, zyrtarisht u tha që lufta kishtë përfunduar.

Ajo zgjati vetëm 38 minuta.

Për një kohë kaq të shkurtër, shkalla e viktimave ishte çuditërisht e lartë me mbi 500 luftëtarë të Khalidit të vrarë ose të plagosur, kryesisht për shkak të predhave të larta shpërthyese që shpërthyen në strukturën e lehtë të pallatit.

Me Khalidin, Mbretëria e Bashkuar ishte e lirë të vendosi sulltanin pro-britanik Hamud në fronin e Zanzibar, dhe ai udhëhoqi  në emër të Qeverisë së Madhërisë së Saj për gjashtë vitet e ardhshme.

Sa i përket Khalid, ai arriti të shpëtojë me një grup të vogël besimtarësh në konsullatën gjermane. Pavarësisht thirrjeve të përsëritura nga britanikët për ekstradimin e tij, ai u trafikua nga vendi më 2 tetor nga marina gjermane dhe u dërgua në Tanzani./Përktheu dhe përshtati: Arbresh.info/